En la foto: Arranque del muelle de Portugalete con la torre del piloto y el mareógrafo con el que se media la altura de las mareas. Se puede ver en primer plano la playa del Salto de Portugalete y al fondo la playa de Las Arenas y la mojijonera en 1890. En la foto: Arranque del muelle de Portugalete con la torre del piloto y el mareógrafo con el que se media la altura de las mareas. Se puede ver en primer plano la playa del Salto de Portugalete y al fondo la playa de Las Arenas y la mojijonera en 1890.
RIALIA, Industria Museoa, Museo de la Industria
PILOTUAREN DORREA
Portugaleteko kaiaren muturrean, Churrucak burdinazkoa eraiki baino lehen bazegoen dorre zirkular bat, «Pilotuaren Dorrea» deitua. Handik egiten zituen seinaleak Portuko Gidari Nagusiak, egunean banderez, gauean argiez, sartu edo irten behar zuten ontziak gidatzeko. Portuko Gidari Nagusia barratik haratago egonez gero, talaiari batek errepikatzen zituen seinale berak Portugaleteko kaiaren puntatik. Banderarik agerian ez egoteak barratik nabigatzerik ez zegoela esan nahi zuen.
Leman-gidariak (portuko gidariak) gizonezkoa izan behar zuen, itsaso zabalean lau urte emandakoa eta Bizkaiko kostaldeko ibilbide eta itsasaldi, hondarpe, uharri, korronte, punta eta lurmuturren jakitun.
MAREOMETROA
Erlojugintzan oso ospetsua zen enpresa frantziar bat izan zen flotagailudun mareometro honen egilea. 1883an instalatu zen Burdin Kaiaren hasieran mareen maila neurtzeko eta itsasoko uren mailen aldaketak eta altuera, metrotan, adierazteko, orratz bat duen esfera bat erabiliz. Behaketa eginda, neurtutako balioak zuzenean ematen zituen, baina ez zituen erregistratzen; horregatik ez da mareografo bat.
ARGITERIA
Argiteria elektrikoa 1883an instalatu zen portuan, gaueko itsasaldiak ere baliatzeko asmoz. Argiteriaren osagaiak ziren arku elektrikodun 33 lanpara, lurrun makina bat eta dinamo-sorgailu bat.
SEINALEEN DORREA
Sistema hau 1900an jarri zen martxan. Bokaleak onartzen zuen gehienezko sakoneraren berri ematen zuen itsaso zabaletik jakiteko moduan, 15 minututan behin oraingotzen zen diskoen konbinaketari esker.
